Hôm nay là buổi thi cuối cùng để cho ông lựa chọn một trong ba chàng trai được lấy đứa con gái duy nhất của ông làm vợ. Hoàng, Hùng và tôi là ba thí sinh được lọt vào vòng thi cuối cùng sau khi đã loại bỏ 52 thí sinh ở khắp nơi trong tỉnh Hưng Yên khi ba vòng loại đã kết thúc. Chuyện là thế này, ở Phủ Khoái Châu có một ông đồ thời cận đại nổi tiếng là giỏi về chuyên môn nhưng ông cũng rất am hiểu kiến thức ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Vợ chồng ông chỉ có một mụn con gái năm nay đã hai mươi tuổi. Cô ấy sở hữu một khuôn mặt khả ái, dáng người thon thả, tính tình hiền hậu và rất thông minh. Chính vì thế, ông vô cùng thận trọng trong việc chọn chồng cho con gái. Mỗi vòng thi ông đều tự ra đề và chỉ khi nào các thí sinh có mặt đủ ông mới công bố. Ông có một chiếc xe Ba bét ta mua từ năm 1969 (thời đó có chiếc xe này đã là oách lắm rồi); hôm nay ông dựng nó ở giữa sân, đầu xe hướng ra ngoài cổng nhằm minh họa cho đề thi. Trên hè có một cái bàn con để ban giám khảo ngồi. Ban giám khảo chỉ có ông và vợ ông, còn cô con gái làm thư ký. Ba thí sinh ngồi ở ba cái bàn nhỏ đặt ở ba góc sân. Sau khi mọi người đã chuẩn bị xong, ông dõng dạc tuyên bố cuộc thi bắt đầu và đề thi như sau: Hãy làm một bài thơ thất ngôn tứ tuyệt để tả chiếc xe đang dựng ở sân, thời gian làm bài 10 phút, thí sinh nào tả chiếc xe này làm nổi bật những nhược điểm của nó, thí sinh ấy sẽ trở thành chồng của con gái chúng tôi!
Sau khi nghe xong đề, ba thí sinh hí húi làm bài, vừa làm vừa quan sát chiếc xe. Đến giờ nộp bài, ba thí sinh mang bài thi đặt ở trên bàn giám khảo rồi trở về vị trí cũ chờ ban giáo khảo chấm. Khoảng 10 phút sau, ông yêu cầu từng người một (theo thứ tự A, B, C,..) đến trước bàn giám khảo tự đọc bài thơ của mình, sau khi đọc xong ban giám khảo có thể hỏi thêm. Tôi hơi hồi hộp nhưng cũng đầy tự tin khi biết mình sẽ là người đọc cuối cùng. Hơn nữa, tôi cũng biết sơ bộ là ông rất muốn bán chiếc xe này để mua xe mới. Chả là mấy lần ông gạ vợ bán xe nhưng vợ ông không cho bán, sợ ông có xe mới lại sang xã bên cạnh để tán tỉnh mấy bà nạ dòng. Ông ra đề này nhằm “nhất cử lưỡng tiện” vừa chọn được rể hiền vừa có lý do chính đáng để mua xe mới.
Cô Minh Hương, con gái ông, bắt đầu gọi:
- Xin mời thí sinh đầu tiên, Trần Huy Hoàng!
- Có tôi! Nói xong, Hoàng lên đọc trước.
Hoàng đọc:
CHẬM NHƯ GÀ
Nhà bác có xe Ba bét ta
Nó đi đủng đỉnh tựa con gà
Khói bay cuồn cuộn như thui chó
Một tiếng chi đi được mét ba.
Trần Huy Hoàng
Hoàng đọc xong. Ông hỏi:
- Tại sao không ví chậm như sên mà lại chậm như gà?
- Dạ thưa...để cho vần ạ! Hoàng ấp úng trả lời.
- Cho cậu về nhà, cậu đi tìm vợ chỗ khác nhé! Ông tuyên bố nhanh và gọn.
- Xin mời thí sinh tiếp theo, Hoàng Mạnh Hùng! Cô Minh Hương đọc với chất giọng trong trẻo.
- Dạ có! Hùng bắt đầu đọc:
CHẬM NHƯ
RÙA
Bố vợ có xe Ba bết tua
Nó đi chầm chậm tựa con rùa
Ngốn xăng như thể voi thèm nước
Bố bán người ta bảo bố đùa.
Hoàng Mạnh Hùng
Hùng vừa đọc dứt lời, ông nói:
- Cậu tự tin thế, đã phong chức bố vợ cho tôi! Cậu đi tìm bố vợ khác nhé!
- Dạ vâng ạ! Nói xong, Hùng ngượng chín cả mặt, lủi thủi ra về.
- Xin mời thí sinh cuối cùng, Nguyễn Đức Hưng! Cô Minh Hương đọc với nét mặt tươi tắn và chất giọng dịu dàng.
- Dạ có! Tôi bắt đầu đọc:
VẬN TỐC CHIỀU ÂM
Bác trai sở hữu một con xe
Tên nó gọi vui: "Ba bét nhè"
Khởi động, dây đai bay mất hút,
Bánh sau gẫy trục bắn lên hè.
Nguyễn Đức Hưng.
Tôi vừa đọc dứt lời, ông hỏi ngay:
- Thế cái xe này, cậu xử lý thế nào?
- Dạ thưa, theo cháu nên bán đi để mua xe mới, nếu đi sẽ bị mất an toàn vì an toàn là trên hết, tính mạng con người là quan trọng nhất ạ! Tôi trả lời với giọng vừa mạch lạc, vừa khiêm tốn và tự tin.
- Tốt! Cậu xứng đáng là con rể tôi! Ông tuyên bố ngay không cần hội ý với vợ và con gái.
Nghe xong câu tuyên bố của ông, tôi vui mừng đến tột độ, quên không cám ơn Ban giám khảo.
30/3/2017
Nguyễn Đức Hưng